Soạn bài Cấp độ khái quát của nghĩa từ ngữ – ngữ văn lớp 8

Bài làm

I. KIẾN THỨC CƠ BẢN

1. Nghĩa của từ là gì?

– Nghĩa của từ là nội dung (sự vật, tính chất, hoạt động, quan hệ, …) mà từ biểu thị.

Ví dụ:

+ nao núng: lung lay, không vững lòng tin ở mình nữa

+ lả lướt: mềm mại, uyển chuyển với vẻ yếu ớt

– Mỗi từ đều mang nghĩa, chúng ta có hiểu được nghĩa của từ thì khi nói, khi viết mới diễn đạt đúng tư tưởng, tình cảm của mình.

2. Thế nào là cấp độ khái quát nghĩa của từ ngữ

Ta có thể thấy, nghĩa của từ “” khái quát hơn nghĩa của từ “ nhung”, vì nó bao trùm lên các từ: nhung, vàng, bạch, … Nghĩa của từ “hoa” lại khái quát hơn nghĩa của từ “”. Đó chính là cấp độ khái quát của nghĩa từ nghĩa.

Vậy, sự khái quát có mức độ từ nhỏ đến lớn như vậy giữa các từ ngữ gọi là cấp độ khái quát của nghĩa từ ngữ.

3. Từ nghĩa rộng và từ nghĩa hẹp

– Một từ ngữ được coi là có nghĩa rộng khi phạm vi nghĩa của từ ngữ đó bao gồm phạm vi nghĩa của một số từ ngữ khác.

Ví dụ: Từ “Thể thao” có nghĩa rộng hơn các từ: bóng đá, bóng chuyền, bóng rổ… song “bóng đá” lại có nghĩa rộng hơn “bóng đá trong nhà”.

+ Từ “nghề nghiệp” có nghĩa rộng hơn các từ: bác sĩ, kỹ sư, công nhân, lái xe, thư ký, công an, giáo viên… song từ “bác sĩ” lại có nghĩa rộng hơn nghĩa của: bác sĩ nội, bác sĩ ngoại…

– Một từ ngữ được coi là có nghĩa hẹp khi phạm vi nghĩa của từ ngữ đó được bao hàm trong phạm vi nghĩa của một từ ngữ khác.

Ví dụ:

+ Hội hoạ, âm nhạc, , điêu khắc… được bao hàm trong nghĩa của từ “nghệ thuật”.

+ Xăng, dầu hoả, ga, than, củi… được bao hàm trong phạm vi nghĩa của từ “nhiên liệu”.

+ Sáo, nhị, đàn bầu, đàn tranh, đàn ghi ta… được bao hàm trong phạm vi nghĩa của từ “nhạc cụ”.

– Một từ ngữ có nghĩa rộng đối với từ ngữ này, đồng thời lại có thể có nghĩa hẹp với từ ngữ khác.

Ví dụ:

+ “Lúa” có nghĩa rộng hơn các từ ngữ: lúa nếp, lúa tẻ, lúa tám thơm…

+ Lúa lại có nghĩa hẹp hơn với từ “ngũ cốc”.

II. RÈN LUYỆN KỸ NĂNG

1. Tìm từ ngữ có nghĩa rộng bao hàm theo các nhóm sau

a. Trắng, vàng, xanh, đỏ, tím, hồng…

b. , cá rô, cá thu, cá nục, cá chim…

c. Bút, mực, , tẩy, com pa…

Gợi ý:

a. Màu sắc

b. Cá

c. Dụng cụ .

2. Tìm những từ có nghĩa hẹp hơn các từ ngữ sau, rồi biểu hiện bằng sơ đồ

a. Nghề nghiệp

b. Truyện dân gian

c. Thú

Gợi ý:

a. Bác sĩ, giáo viên, phóng viên, phát thanh viên, …

b. Truyện cổ tích, truyền thuyết, thần thoại, truyện ngụ ngôn

c. Voi, báo, hổ, linh cẩu…

3. Tìm 3 động từ cùng thuộc môt phạm vi nghĩa, trong đó một từ nghĩa rộng và hai từ nghĩa hẹp, trong 2 câu văn sau

vừa kéo tay tôi, xoa đầu tôi hỏi, thì tôi oà khóc, rồi cứ thế khóc nức nở. cũng sụt sùi theo”

Đây là bài văn mẫu mà mã giảm giá shopee đã sưu tầm trên internet để chia sẻ đến các em học sinh từ lớp 2 đến lớp 12. Nếu các em học sinh đang muốn tìm cho mình những voucher săn hàng giá rẻ trên shopee hoặc cách hack mã giảm giá shopee. Hãy truy cập magiamgiashopee24h.com để tìm cho mình nhiều mã mua hàng giảm giá tốt nhất nhé.

Đánh giá post